फागुन १६, चितवन । क्रान्तिकारी कम्युनिस्ट पार्टी नेपालको भातृ संगठन अखिल नेपाल किसान महासंघ (क्रान्तिकारी) जिल्ला संगठन समिति चितवनले “विषादीरहीत उत्पादनमा जोड दिउँ, क्यान्सर जस्तो प्राणघातक रोगबाट बचौं” भन्ने मूल नारा सहित विरोध र्याली गरेको छ । भरतपुर मालपोत चोकबाट सुरु भएको र्याली जि.प्र.का., हस्पिटलरोड हुँदै चौविसकोटी पुगेर कोण सभा सम्पन्न गरेको छ । कोणसभालाई अखिल नेपाल किसान महासंघ जिल्ला संगठन समितिका अध्यक्ष प्रकाश खनालले राज्य निरीह भएका कारण आज जनताले सास्ती बेहोर्न परेको, भारतबाट आयातित विषादीयुक्त खाद्यन्न खान परेको कुरा बताए ।
कार्यक्रमका प्रमुख वक्ता क्रान्तिकारी कम्युनिस्ट पार्टी नेपालका पोलिट्व्यूरो सदस्य चन्द्रहरी सुवेदीले विषादीयुक्त खाद्यान्नका कारण आम सर्वसाधारण जनता क्यान्सर पीडित बन्नु परेको कुरा बताए । यदि राज्यले विषादीयुक्त खाद्यन्नमा रोकथाम नगर्ने हो भने यो अझै भयावह हुने स्थिति आउनेछ । त्यसैले सम्पूर्ण किसान तथा जनताहरु एक जुट भएर राज्य व्यवस्थालाई कडा भन्दा कडा चेतावनी दिन जरुरी भएको कुरा बताए ।
कार्यमक्रमको संचालन क्रान्तिकारी कम्युनिस्ट पार्टी नेपाल चितवन जिल्ला सहसचिव क. कुलप्रसाद रिजालले गरेका थिए भने र्यालीको सहजीकरण गर्ने काम क्रान्तिकारी कम्युनिस्ट पार्टी नेपालका केन्द्रीय सदस्य तथा चितवन जिल्ला सचिव क. विकासले गरेका थिए । कार्यक्रम पूर्व एक महिना अगावै चितवन जिल्लाका सबै पालिका र जिल्ला प्रशासन कार्यालयलाई ज्ञापनपत्र बुझाउने काम सम्पन्न गरेको छ । ज्ञापनपत्र बुझाउने क्रममा राज्यका निकायहरुले जन आस्वासन दिएका थिए । त्यसअनुसार कुनै पनि कामको पहल नलिएको हुँदा यो विरोध कार्यक्रम गर्न बाध्य भएको कुरा वक्ताहरुले बताएका थिए । एक महिना पहिले अखिल नेपाल किसान महासंघ क्रान्तिकारी चितवनका अध्यक्ष प्रकाश बाबु खनालद्वारा हस्तारित ज्ञापनपत्र यसप्रकार छ :
ज्ञापनपत्रको पूर्णपाठ :
“धर्तीका प्राणी जगतका लागि हावापानी खानानाना अत्यावश्कीय वस्तुहरु हुन् । हावापानी खानालाई अलग राखेर जीवनको कल्पना पनि गर्न सकिंदैन यो सँगसँगै स्वच्छ हावा सफा पानी शुद्ध खानाको उपलब्धता प्राणीजगतको नैसर्गिक अधिकार हो । यसकारण प्रकृतिलाई स्वच्छ र हराभरा राख्नु पर्दछ । प्रकृति विपरीत काम कारवाही गरेर इकोसिस्टमलाई कसै गरे पनि भत्काउन हुँदैन । पछिल्लो समय पेट्रोलियम पदार्थबाट चल्ने गाडीको चाँप पुराना गाडीहरुको संचालन, अव्यवस्थित उद्योगधन्दा संचालन , शक्ति राष्ट्रहरुको युद्धको होडबाजी, फोहोर व्यवस्थापनको कमजोर पक्ष, हावापानी माटोमा जथाभावी विषादी तथा रासायनिक पदार्थको प्रयोग सिसाजन्य प्लाष्टिकजन्य वस्तु जथाभावी जमिन तथा पानीमा फाल्नु तथा आगोमा जलाउनु वातावरण प्रदुषण गराउने मुख्य कारणहरु हुन आएका छन् । पानीमा ढल मिलाउनु साथै रासायनिक पदार्थ जथाभावी पानीका मुलहरुमा मिसाउनुको साथै जमिनमा अव्यवस्थित ढंगले विषादी प्रयोग गर्नाले हामीले पिउने तथा प्रयोग गर्ने पानी प्रदुषित हुन गएको छ । केही वर्ष यता हामीले खाने खाना तरकारी आदिमा अत्याधिक विषादीको मात्रा बढेर गएको छ । त्यस्ता खाद्यान्न तथा तरकारी खाँदा स्वास्थ्यमा गम्भीर खालका समस्याहरु पैदा हुने खतरा बढेर गएको छ । यस्ता क्रियाकलापले वन्यजन्तु तथा जलचरहरु समेत संकटग्रस्त अवस्था पर्नुको साथसाथै तरकारी खेती गर्ने किसानहरुको स्वास्थ्य पनि दिनानुदिनु बिग्रँदै गएको देखिंदै आएको छ । यसरी तरकारी तथा खाद्यान्नमा प्रयोग भएको विषादीले मृगौला मुटु, फोक्सोमा गम्भीर क्षति पु¥याउँछ भने क्यान्सर जस्तो घातक रोग महामारीको रुपमा फैलिंदै गएको छ । पछिल्लो समय चितवन र नवलपुरमा तरकारी खेती गर्ने अधिकांश किसानहरुमा क्यान्सर रोग देखा प¥यो यो त स्वास्थ्य परिक्षण गर्नेहरुको हकमा स्वास्थ्य परिक्षण नगरिएका अझ कति छन् ? त्यस्तै विना चेकजाँच विना ल्याव परिक्षण, विना अनुगमन, तरकारी तथा खाद्यन्न हाम्रो भान्सामा जाँदा सिंगो मानजातिको जीवन संकट पर्ने कुरालाई नकार्न सकिंदैन । एकातिर खुलाबजार, खुला अर्थतन्त्रको नाममा विषादीयुक्त विदेशी तथा भारतीय उत्पादित तरकारी फलफूल तथा विना चेकजाँच प्रवेश गराउनु, दोस्रो देशभित्रै पनि रोग किरा नियन्त्रणको लागि जथाभावी विषादी प्रयोग गरिएका फलपूmल तरकारी खाद्यान्न विना चेकजाँच हाम्रो भान्सामा गइरहेका छन् । जसले गर्दा हाम्रो स्वास्थ्यमा गम्भीर समस्या पैदा हुँदै गइरहेको छ । अझ भन्नु पर्दा साना साना बालबालिका भनिन्छ भविष्यका कर्णधारहरुमा छिटोभन्दा छिटो असर पारिरहेको छ । यसकारण यसतर्फ नेपाल सरकार, सरोकारवाला निकाय हाम्रो समाज गम्भीर भएर सोच्न पर्ने बेला आएको छ । साथै समाधान तिर लाग्नु पर्ने भएको छ । हाम्रो वातावरण तथा खानालाई विषादी रहित स्वच्छ सफा राख्न निम्न उपायहरु अपनाउन जरुरी देखिन्छ ।
१) विदेशी तथा भारतीय तरकारी फलफूल, माछा मासु खाद्यान्न सिमामा चेकजाँच गरेर खानयोग्य ठहरिए मात्र प्रमाणित गरेर मात्र आयातको व्यवस्था मिलाउने ।
२) हाम्रो माटोलाई बलियो बनाउने माटो बलियो भयो भने विरुवा बलियो हुन्छ र रोग किरासँग लड्ने प्रतिरोध शक्ति मजबुत हुन्छ जसको लागि माटोमा प्रशस्त रुपमा प्राङगारिक मल गोठे मल, कम्पोष्ट मल र मानिसको मलमुत्र पनि प्रयोगतिर हाम्रो ध्यान जानुपर्दछ । यसो गर्दा हाम्रो माटो बलियो हुन्छ । कडा खालको विषादीहरु वालीनालीमा प्रयोग गर्न नपर्ने हुन्छ । रासायनिक मलको प्रयो घटाउँदै लानु पर्दछ ।
३) देशभित्रैको फलफूल तरकारी खाद्यान्नपूर्ण रुपमा चेकजााच गरेर खानयोग्य छ भन्ने प्रमाणित गरेर उपभोक्ता समक्ष वितरण गर्र्नु पर्दछ ।
४) बालीनालीमा छर्ने कडा खालका विषादीहरुलाई बिक्री वितरणमा पूर्णरुपमा रोक लगाउनु पर्दछ । सकेसम्म रासायनिक विषादीलाई विस्थापित गर्दै लगेर घरेलु औषधी जडीबुटी तथा आर्युवेदिक विषादीहरु निर्माण गरेर प्रयोग गर्नमा जोड गर्नुपर्दछ ।
५) खेती गर्ने किसानलाई विषादी छर्ने तरिका तालिम, ज्ञान, पोषाक र यसले स्वास्थ्यमा पार्ने असरको बारेमा तालिम, गोष्ठी प्रशिक्षणबाट पूर्णरुपमा प्रशिक्षित गर्नुपर्दछ ।
६) पानीका स्रोतहरुमा ढल मिसाउनु हुँदैन प्लाष्टिकजन्य, फलामजन्य, शिशाजन्य वस्तुहरु जथाभावी फाल्ने र जलाउने गर्नु हुँदैन ।
७) सकभर आफूले खाने फलफूल, तरकारी, दुग्धजन्य वस्तु, खाद्यान्न आफैले उत्पादन गर्नमा जोड दिनुपर्दछ ।
८) वास्तविक किसानलाई खेती गर्ने जमिनको उपलब्धता सर्वसुलभ तवरबाट कृषि ऋण मल विउ विजन, कृषि औजार अनुदान तालिम उपलब्ध गराउनुपर्दछ । जसले गर्दा किसानहरु कृषिमा आकर्षित भई खाद्यान्नमा देश आत्मनिर्भर बन्न जान्छ । अन्य विषयहरु पनि थप्न सकिन्छ लगायत निम्न विषयमा हामी सबैको तुरुन्त ध्यान जान आवश्यक छ ।साथै सम्बन्धित निकायलाई कार्यान्वयन गर्न गराउन श्रीमान समक्ष अनुरोध गर्दछौं ।”
गंगा पौडेल
